Tentoonstellingen
’t Oogenblik exposeerde tal van nationale en internationale topfotografen, waarond Ragnar Axelsson en Raul Canibano. Hieronder vindt u een overzicht.
Johan Van Cutsem – Sailors of the Sahara
OPENING 26/4/2024
In het Parc National du Banc D’Arguin in Mauritanië leven nog een duizendtal Imraguen, traditionele bewoners van het gebied waar de Sahara naadloos overgaat in de
oceaan. Zo’n twee miljoen trekvogels delen er de vaak ondiepe oceaan met massaal veel vissen, schildpadden, en dolfijnen. Oorspronkelijk visten de Imraguen te voet, gewapend met netten en een speer. In samenwerking met dolfijnen joegen ze scholen vis hun netten in.
Midden vorige eeuw schakelden ze grotendeels over op kleine zeilboten, beter bekend als ‘lanche’. De Imraguen zijn de enigen die binnen de grenzen van de Banc D’Arguin mogen vissen, mits zij geen gebruik maken van gemotoriseerde vaartuigen. Er zijn exact 114
traditionele zeilboten toegelaten, verspreid over de 9 dorpen in het park.
Uitvaren gebeurt bij het eerste licht ’s ochtends. De Imraguen kennen de zandbanken, eilanden en bevaarbare kanalen op hun duimpje en varen op het ritme van de getijden.
Desondanks lopen hun schepen regelmatig vast wanneer de wind wegvalt. Dan wordt er thee gezet en vers gevangen vis gebraden in wat olie. Als de avond valt wordt er gebeden op de voorplecht. Als de wind terug opsteekt wordt er onder de sterrenhemel teruggevaren,
in het gezelschap van dolfijnen. De Imraguen lokken hen door te fluiten, de dolfijnen antwoorden met luid geblaas en plons-geluiden .Een betoverend concert in volmaakte
duisternis.
Johan Van Cutsem – Heim
18/11/2021 – 30/01/2022. VERLENGD TOT 12 MAART
IJsland voelt als thuis aan. Landschappen die zichzelf permanent vernieuwen zijn een onuitputtelijke inspiratiebron. Heim is de neerslag van vier zomermaanden IJsland in 2021.
Terwijl de meeste gletsjers er, zoals overal ter wereld, aan sneltempo smelten ontstaan er nieuwe landschappen waar het ijs zich terugtrok.
Tegelijkertijd baart de aardkern er nieuw leven : tientallen kubieke meters uitgespuwd magma vormt nieuwe bergen en vult volledige valleien. Binnen dit en tien jaar zullen er mossen pionieren en ontstaat een nieuw ecosysteem.
Onder de gestolde lavakorst blijft de hitte nog lange tijd nazinderen, vuurslangen van verse lava zoeken er zich een weg door holtes en spleten.
De eeuwigdurende beweging van landschappen raakt me diep en vormt wat mij betreft de essentie van dit land. De landschappen zijn er niet ‘manmade’ maar het gevolg van oerkrachten en miljoenen jaren.
Alhoewel IJsland weinig vervuilende industrie heeft (behalve enkele enorme buitenlandse aluminiumsmelterijen die omstreden zijn) ontsnappen haar gletsjers helaas niet aan de roetdeeltjes van de bijzonder vervuilende zware scheepsolie (Marine Heavy Fuel) van schepen wereldwijd.
Aan boord van het schip dat me naar IJsland bracht werd ik er permanent mee geconfronteerd. Midden op de oceaan, tussen de ongerepte Faeröer en IJsland in kwam de zon boven de horizon piepen en braakte de scheepsschouw haar vuiligheid goudkleurig uit.
Johan Van Cutsem – Altai!
‘6/9/2019 – 24/10/2019.
Een ijskoude fotoreeks gemaakt bij min-25 graden bij de Mongoolse nomaden, tijdens hun migratie van de winterweides naar de zomerweides, aangevuld met foto’s van de Berkut-arendjagers en van de kleurrijke lege landschappen.
Johan Van Cutsem – Silent Shapes
25/4/2019 – 30/5/2019.
Silent Shapes toont een nieuwe reeks landschappen van de Leuvense fotograaf-reiziger. Enorme zandduinen uit de Iraanse Dasht-E Lut vertonen grote gelijkenis met Groenlandse ijsbergen uit de afgelegen Scoreby Sound. Beiden veranderen voortdurend van vorm. Wind en/of water beeldhouwen in absolute stilte. Kleurrijke kale Mongoolse bergen blijken bij nader inzien te krioelen van het leven
Zoë Parton – Ophelia
9/5/19 – 30/5/19.
Zoë Parton ziet fotografie als kunstvorm, zichzelf als verteller en verbeelder. Na succesvolle deelnames aan verschillende edities van het Twens-project van Unexposed die resulteerden in groepstentoonstellingen toont ze nu haar Ophelia reeks, gebaseerd op een gedicht van Arthur Rimbaud.
Dominique Genin – Close to the Edge
5/9/2018 – 30/9/2018.
«Close to the Edge» is de leidraad van mijn fotoreeksen. Het gaat over het verkennen van grenzen, tussen licht en duisternis, abstractie en realiteit, orde en chaos, tussen vinden en verliezen, ..
Het doel van mijn werk is niet om de werkelijkheid te reproduceren, maar om een andere realiteit met een hogere intensiteit te creëren. De beelden die ik toon maken van de toeschouwer geen louter waarnemer van wat visueel gepercipieerd kan worden. Ik streef ernaar de toeschouwers naar een wereld te lokken die als scherm kan dienen om hun eigen wereld en verhalen te projecteren.
Johan Van Cutsem – UKIUMI
Met UKIUMI, Inuit voor ‘dit jaar’ toont Johan Van Cutsem (° 1965) een keuze uit de beelden die hij in 2017 schoot. Het leeuwendeel van de foto’s werd tijdens verschillende trips met het historische houten zeilschip Donna Wood (°1918) gemaakt diep in het noordoosten van Groenland .
De betoverende sfeer van een nachtelijke tocht met de tweemaster onder het dansende noorderlicht wordt gevat in groen en blauw. Red Island doet in het ochtendgloren zijn naam alle eer aan en vangt de ijsbergen aan zijn oever in een bloedrode zee. Kleuren dus, in alle variaties en gradaties: diepblauw ijs en witte mastodonten gevangen in de arctische mist. Alle tinten zijn waarheidsgetrouw zonder enige manipulatie.
Een aantal foto’s werd analoog gemaakt: ‘unfrozen film for melting ice ‘ is een reeks van 4 zwart-wit en 2 kleurbeelden die met vervallen pellicule tot stand kwam. Zestien jaar lang waren de Kodak High Speed IR zwart-wit film en de Portra 160 kleurenfilms ingevroren. Eens ontdooid legden ze de efemere schoonheid van smeltend ijs vast.
Het verval dat in de oude films vervat zit, uit zich in onvolmaaktheden, onscherpte en kleurverschuivingen.
De Groenlandfoto’s worden aangevuld met opnames uit België, Duitsland en Ijsland.
Johan Van Cutsem – KANGERTITTIVAQ
Een fotoreis in expeditiestijl met een historisch zeilschip naar de Scoreby Sund in NO Groenland. Foto’s van Luc Bracke en Johan Van Cutsem.
Leopold Oosterlynck – Vintage Vijftig
11/11/2016 – 23/11/2016.
Een overzichtstentoonstelling van 50 jaar fotografie van Kortrijk over Leuven tot Japan. Diepmenselijke fotografie in tijdloos zwart-wit van een meesterlijke observator. Vintage analoge prints in uiterst beperkte oplage.
Walter Van der Perren – Verborgen Lichtheid
14/10/2016 – 23/10/2016.
Brussels Leuvenaar Walter Van der Perren laat je ontdekken wat je op het eerste gezicht niet ziet. Aanzet voor deze nieuwe tentoonstelling waren zijn fotografische impressies na een winterreis met Johan door IJsland. De leegte en het alom aanwezige licht inspireerden hem om ook in eigen omgeving op zoek te gaan naar die onderlaag van het kijken, met al zijn nuances.
Raul Canibano – Corazon Cubano
9/9/2016 – 25/9/2016.
Raul werd twee jaar na de revolutie geboren (1961) in Havana Cuba. Zijn zwart-wit fotografie overstijgt het puur documentaire : de gelaagde beelden zijn niet alleen esthetisch erg geslaagd maar zitten ook boordevol intimiteit en menselijkheid. De voormalige lasser ging eind jaren 80 aan de slag als reportagefotograaf met een Russische camera en veelal vervallen pellicule en oude chemicaliën. Raul werkt gewoonlijk met een 28 mm groothoekobjectief wat de verbondenheid met zijn onderwerp ten goede komt. Geen voyeur dus maar een deelnemer. Dat resulteert in tijdloze beelden vol mededogen. zijn bekendste essay Tierra Guajira belicht het harde plattelandsleven. De Cubaanse werkelijkheid, scherp gekadreerd door een meester-verhalenverteller. ‘el corazon cubano’ is de eerste solotentoonstelling van Raul Canibano in ons land en volgt kort op zijn eerste solo-expo in de Usa. Zijn werk was eerder al te zien in Mexico, Spanje, Noorwegen en Frankrijk.
Thomas Bachot – Those who eat fish from the cyanide lake improve their sex life
10/6/2016 – 15/6/2016.
“I met Matei during a student job in the chocolate factory of Malle in 2013. While piling up choco spread pots, he told me about the social debate related to the gold mines’ reopening in his homeland, Romania. At his apartment in Turnhout, Matei showed me pictures of the street protests against the foreign mining companies which were coming to Romania and pictures from Geamăna, a village flooded by the toxic waste of a mine. (…) In January 2015, I decided to take a bus to the Golden Quadrilateral in the Apuseni Mountains of Transylvania, shaped by the gold industry over the years. Through couchsurfing, I stayed at Irina’s house in Deva, in the south of the gold area. One day after dinner with her family I showed my pictures from the first trip. “These pictures have no value for me”, her mother said furiously. “They are a simple negative impression: remote, filthy, run-down…” It was difficult to hear that because I was their guest, and I felt it was true. I came with having a preconceived image of this Romanian region and I was only looking for confirmation. After seven trips my relationship with the people and the landscape shifted.” Tomas Bachot
Johan Van Cutsem – Berkut
20/4/2016 -5/5/2016.
Berkut of Mongoolse arendjagers leven midden in het Altaïgebergte. Ze jagen te paard met hun arend op vossen en wolven. De jarenlange samenwerking tussen jager en arend creëert een hechte band tussen mens en dier. De fotograaf legde een paar van die bijzondere momenten vast in zwart-wit.
Johan Van Cutsem – Vatn
17/2/2016 – 6/3/2016.
‘Vatn’ betekent water in het IJsland : de nieuwe expo van Johan Van Cutsem focust op water in al zijn vormen. Het campagnebeeld van de tentoonstelling toont een buitenaards blauw meer op een achtergrond van zwart-wit ijs. De fotograaf toont zowel de diepzwarte onverzettelijkheid van een uitgestrekte ijsvlakte als de bevallige neveldampen van een halfbevroren waterval. Woeste oceaangolven contrasteren met de rust van kabbelend water en de koele zachtheid van verse sneeuw.Beelden om bij op adem te komen, waarin je heerlijk kan verdwalen
Jasper Léonard – Forum
5/12/2015 -15/01/2016.
Ooit was het forum een centrale plaats in de stad. Een fysieke ruimte waar mensen samenkwamen om elkaar te ontmoeten en handel te drijven. Een plek waar dialogen en ideeën ontstonden. Vandaag heeft het bedrijvige, fysieke forum zich verplaatst naar cyberspace. Er lijkt bovendien iets te zijn veranderd aan de beleving en de ervaring van mensen die het fysieke plein betreden. Léonard wordt geïnspireerd door de mens die die publieke ruimte gebruikt. De ontmoetingen en de taferelen die er plaatsvinden, hebben steeds vaker iets weg van een gespeelde scène, een opgezette fictie. Léonard vraagt zich af of de openbare ruimte evolueert naar een podium, waar mensen vooral bezig zijn met hun digitaal verslag van hun ervaring. Het werkelijke ‘zijn’ in de openbare ruimte verliest net zoals het oorspronkelijke forum aan betekenis en functie. Zich toch nog oprecht kunnen verliezen in de beleving van het ogenblik – de momenten waarbij de digitale filter even kan worden teruggedrongen – heeft haast iets ontroerends. De beelden op expo zijn analoog gefotografeerd met filmtypes van large en medium formaat. Door meermaals te belichten, ontstaat een nieuwe blik op deze plaatsen. Met die ‘oude techniek’ geeft Léonard het toeval een belangrijke plaats in zijn werk. Dankzij dit medium maakt Léonard zichzelf los van digitale nabewerking. Er werd geen Photoshop gebruikt om deze composities tot stand te brengen.
Didier Frateur – The Ongoing Moment
9/5/2015 – 20/6/2016
Leuvenaar Frateur reist al 25 jaar de wereld rond als cameraman voor tientallen gekende Belgische en buitenlandse films. Overal waar hij heen gaat zit er altijd een fototoestel in zijn tas.Onlangs bundelde hij 17 foto’s en toonde ze in het Concertgebouw in Brugge. Zijn zin voor detail en zijn gevoel voor licht maken van elke foto een sterk beeld dat vaak pas na een tweede lezing zijn geheimen prijsgeeft.De enorme variëteit in zwarten, de verrassende diepgang ervan en de bijhorende sfeer nodigen uit tot een ontdekkingstocht.
Johannes Frank – Horses and Land
5/12/2014 – 23/12/2014.
De IJslandse Johannes Frank ( ° 1963) toont een eigenzinnige keuze uit zijn recente fotoboeken “Moments from Iceland” en “Hross”. Sterke zwart-wit beelden van paarden en landschappen om het jaar uit te zwaaien.
Luc Castermans – Streets of China
15/11/2014 – 30/11/2014.
Luc Castermans (°54) toont zijn recentste foto’s: straatfotografie in Shanghai en Beiijng . Luc denkt en voelt zwart-wit en heeft een scherp oog voor net dat ene detail, dat exacte ogenblik dat van een foto een beklijvend beeld maakt.
Ragnar Axelsson – Behind the Mountains
13/09/2014 – 16/10/2014.
De IJslandse topfotograaf Ragnar Axelsson (° 1958) toont een sterke selectie uit zijn werk. Ragnar , Rax voor de vrienden, publiceert in Life, National Geographic, Tim, Stern, La Vanguardia, Le Figaro en The New York Times en toont nu voor de allereerste keer zijn werk in België.
Tientallen reizen naar Groenland resulteerden in “Last days of the Arctic” in 2010. Het bekroonde boek documenteert op magistrale wijze het verdwijnen van een cultuur. Eind vorig jaar verscheen “Behind the Mountains“, een uniek fotoverhaal rond het jaarlijkse bijeendrijven van de schapen in het ruige, onbewoonde binnenland van IJsland. Twintig jaar lang was Rax van de partij, te paard, mee met de schapendrijvers, door weer en wind.
Tim Dirven – Madagascar
In zijn camera past de hele wereld, maar toch vooral die van de verwondering. Zo liep Tim Dirven (° Turnhout, 1968) rond in Madagascar, eiland met plaatsjes die Tulear, Diego-Suarez, Manakara en Taolagnaro heten. Waar vissen een zaak is van leven, soms overleven op de golven die de bootjes met namen als Capitaine, Dorade en Porte-Bonheur meevoeren. Waar dode schepen liggen op Shipwreck Bay. Tim Dirven, al jaren huisfotograaf van De Morgen, schuwde de kleur van het eiland niet. Van mensen en vissen, van landschappen en materialen, van bootjes en huizen, van het strand en het licht in Port Dauphin, van kleren en fruit. Toch ook zwart-wit: daarin is Tim Dirven geschoold, daarin is Tim Dirven een meester. Hij was vaker in Congo. In Ivoorkust, Ethiopië, Tsjaad, Rwanda, Mozambique ook: allemaal Afrika. En bij uitbreiding in landen en werelddelen waar zijn fotografie een engagement kan zijn. Diezelfde empathie en diezelfde verwondering zitten in zijn beelden van Madagascar. En in zijn taal. “Alles kan op het eiland plots fady zijn, heilig”, zegt Dirven. “Dat kan een berg zijn, een boom, zelfs een kleur. In sommige gebieden mag je geen rood dragen. Dat is fady.” In ‘t Oogenblik brengt Tim Dirven Madagascar naar Leuven. Waarmee Tim, die hier jaren woonde, zelf een beetje thuiskomt. Rik Van Puymbroeck (De Morgen) www.timdirven.com